description

Friesland, circa 840-880, goud, 22 mm. diameter

Provenance

Ontdekt nabij Sibrandabuorren, Dantumadiel, Friesland, Nederland, november 2022 (Portable Antiquities Netherlands registratienummer 00119400; Numis nummer: 1166270)

Detail Description

Deze buitengewone fibula met een munt met het portret van Keizer Lodewijk de Vrome is een belangrijke toevoeging aan een kleine groep Friese juwelen waarin munten van de heerser zijn opgenomen. Ze kunnen allen gedateerd worden in het tweede en derde kwart van de negende eeuw. Omdat ze prominent werden gedragen op de mantels van vooraanstaande lieden in de Friese gemeenschap schets dit object een levendig beeld van de verschuivende machtsrelaties in een voor Nederland formatieve periode. Kort voor de regeringsperiode van Lodewijk vocht zijn vader Karel de Grote zich door Friesland en zorgde ervoor dat de plaatselijke adel naar manieren ging zoeken om hun eigen macht en loyaliteit uit te drukken. Did leidde niet alleen tot de imitatie van een zeldzame munt met daarop Lodewijk, maar ook dat deze gedragen werden als juweel en zo zichtbaar waren voor hun gelijken en iedereen die hen in het openbaar zag. De fibula is ontdekt in grond die afkomstig is van de overblijfselen van een terp nabij Sibrandabuorren in Friesland en is daarom eveneens een belangrijk archeologisch document van de Nederlanden in de vroege Middeleeuwen.



AANVERWANTE LITERATUUR

P. Grierson, ‘The gold solidus of Louis the Pious and its imitations’, Jaarboek van het koninklijk Nederlandsch genootschap voor de munt- en penningkunde XXXVIII, 1951, p. 24, Dies O3, R3, pl. I, nr. 4; J. Nicolay, ‘Een gouden pseudo-munthanger uit het Groningse terpengebied‘, Paleo-aktueel 19, 2008, pp. 161-167; S. Coupland, ‘Recent finds of imitation gold solidi in the Netherlands', The numismatic chronicle 176, 2016, pp. 261-269.