Wat is en-plein-air schilderen?

:)

Halverwege de 19e eeuw maakt een combinatie van technische vernieuwing en nieuwe filosofische  inzichten over het landschap dat kunstenaars naar buiten gaan om te schilderen, in de open lucht, “en- plein- air”.

De uitvinding van verf in knijpbare tubes in 1840 door de Amerikaan John Goffe Rand is voor de schilderkunst één van de grootst denkbare innovaties: lange houdbaarheid van de verf en grenzeloze mobiliteit zijn ineens mogelijk.  Hoewel kunstenaars al vanaf de 17 eeuw wel eens  buiten werkten, was dat  uitsluitend om te schetsten met potlood of inkt, wat later in het atelier in verf uitgewerkt kon worden.

Nieuwe  gedachten in de schilderkunst over de rol van het landschap doen vanuit Engeland hun intreden  rond 1800. De overweldigende natuur om ons heen moet in al haar facetten en momenten worden weergegeven. De mens  staat niet meer centraal hierin, het gaat om de sfeer die emoties doet oproepen zoals hier in het schilderij van Paul Gabriël, een plein-air schilder bij uitstek! De vliegende vogels geven het moment aan in dit rustige ogenblik op het water. De snelle licht- en weersomstandigheden vereisen  van de kunstenaars snel werken.  Het schilderen wordt spontaner om het effect van het ogenblik op het doek te vangen. De Impressionisten brengen deze kunstvorm met name tot grote hoogte.  Aan het einde van de 19e eeuw verliest het plein-air schilderen aan terrein.  Het zoeken naar nieuwe inzichten en inspiratie drijft de kunstenaar weer naar zijn atelier.